Energie besparen begint bij de basis: een goed luchtdicht gebouw. Toch ontsnapt in veel gebouwen ongemerkt warme of gekoelde lucht door kieren en naden. Dat lijkt onschuldig, maar leidt tot hogere energierekeningen, slechter comfort en risico op bouwschade.
In deze blog zetten we de 7 grootste oorzaken van luchtlekken in gebouwen op een rij, inclusief praktische tips om ze te voorkomen. Want wie de zwakke plekken kent, kan gericht verbeteren.
1. Slecht aansluitende kozijnen en ramen
Een van de meest voorkomende oorzaken van luchtlekken zijn ramen en kozijnen die niet goed aansluiten op de gevel. Denk aan verouderd hang- en sluitwerk, kromgetrokken kozijnen of te weinig kierdichting.
Quick win: vervang verouderde rubbers, stel ramen opnieuw af en gebruik duurzame kierdichting. Bij nieuwbouw: kies voor hoge kwaliteit kozijnen met drievoudige afdichting.
2. Kieren bij deuren en dorpels
Ook bij buitendeuren ontstaan vaak luchtlekken. Vooral onder de dorpel of bij schuifdeuren ontsnapt veel lucht. Dit geeft tocht én warmteverlies.
Quick win: gebruik tochtstrips of deurborstels. Controleer regelmatig op slijtage en stel schuif- of openslaande deuren opnieuw af.
3. Aansluitingen van dak en gevel
De overgang van dak naar gevel (en gevel naar vloer) is een kritische zone. Kleine bouwfouten of verzakkingen zorgen hier voor luchtlekken die moeilijk zichtbaar zijn.
Quick win: voer periodieke inspecties uit en gebruik blowerdoortests in combinatie met rookdetectie of thermografie om lekkages op te sporen.
4. Doorvoeren van leidingen en kabels
Elke buis of kabel die door een muur, vloer of dak gaat, vormt een potentieel luchtlek. Denk aan ventilatiekanalen, elektra en cv-leidingen. Vaak worden deze doorvoeren niet goed afgedicht of worden naden in de loop der tijd poreus.
Quick win: gebruik brand- en luchtdichte manchetten of kit. Controleer vooral technische ruimtes, meterkasten en plafonddoorvoeren.
5. Constructie- en dilatatievoegen
Gebouwen zetten uit en krimpen, waardoor voegen ontstaan of vergroten. Als deze niet luchtdicht zijn afgewerkt, ontstaan lekken die nauwelijks zichtbaar zijn maar grote invloed hebben op de QV10-waarde.
Quick win: laat voegen regelmatig inspecteren en opnieuw afkitten met hoogwaardige luchtdichte materialen.
6. Installatie-openingen en stopcontacten
Ook binnenwanden en plafonds kunnen luchtlekken veroorzaken. Denk aan stopcontacten aan buitengevels, installatieopeningen of naden tussen gipsplaten. Deze lekken leiden tot ongecontroleerde luchtstromen en koudeval.
Quick win: gebruik luchtdichte inbouwdozen en afdichtingsfolie. Plaats geen stopcontacten direct in buitenwanden of werk ze correct af.
7. Slechte afwerking rondom isolatie
Zelfs met de beste isolatie verliest een gebouw energie als naden en aansluitingen niet luchtdicht zijn. Vooral bij renovatieprojecten wordt isolatie vaak niet goed aangesloten, waardoor bypasses ontstaan.
Quick win: controleer altijd de aansluitingen van isolatiemateriaal. Werk naden af met luchtdichte tapes en folies.
Waarom luchtlekken zoveel impact hebben
- Energieverlies: ongecontroleerde luchtstromen vergroten de warmtevraag (BENG 1) en leiden tot hogere energiekosten.
- Comfortproblemen: tocht en koude zones zorgen voor klachten bij bewoners of gebruikers.
- Vocht en schade: luchtlekken transporteren vocht in constructies, met risico op schimmel en houtrot.
- BENG en QV10: zonder luchtdicht gebouw wordt het lastiger te voldoen aan de BENG-eisen.
Hoe voorkom je luchtlekken structureel?
De enige manier om zeker te weten waar lucht weglekt, is een blowerdoortest. Daarmee wordt de luchtdichtheid (QV10-waarde) gemeten en worden lekken zichtbaar gemaakt.
Met een blowerdoortest krijg je:
- Een officieel rapport met QV10-waarde.
- Een lekkagekaart (plattegrond + foto’s).
- Praktische adviezen om direct te verbeteren.
Zo weet je niet alleen waar de problemen zitten, maar ook hoe je snel resultaat behaalt.